Blockchain

Een blockchain is in principe een chronologische lijst van gegevensbestanden waar alleen aan wordt toegevoegd. De techniek is populair geworden door Bitcoin, waarbij een blockchain wordt gebruikt voor de administratie van bitcoin-transacties. Hierbij wordt er gemiddeld elke tien minuten een blok toegevoegd met enkele duizenden transacties en een verwijzing naar het vorige blok. Zo ontstaat een blokketen: de blockchain.

Bitcoin is een decentraal geldsysteem, dat wil zeggen dat de administratie wordt bijgehouden en gecontroleerd door een grote groep deelnemers waarin niemand de baas is. Dit is de essentie van de uitvinding: dat een grote groep onbekenden samen consensus bereikt over de administratie van het systeem.

Een blockchain is daarin onmisbaar omdat het volgorde aanbrengt. Een grote groep onbekenden heeft immers geen gedeeld besef van tijd. Omdat elk block verbonden is aan het vorige ontstaat een chronologische ordening. De keerzijde hiervan is dat een blockchain buiten een werkelijk gedecentraliseerd systeem geen toegevoegde waarde heeft, het is dan vooral een inefficiënte manier om gegevens op te slaan.

Een vraagstuk is hoe je bepaalt wie het volgende block aan de blockchain mag toevoegen. Idealiter is dat elke keer een willekeurige andere deelnemer. Dit wordt opgelost door een consensusmechanisme: de manier waarop consensus bereikt wordt. Een van de eigenschappen van een robuust consensusmechanisme is dat de deelnemers zich niet kunnen voordoen als meerdere personen en zo meerdere stemmen uitbrengen bij het vaststellen van de administratie.

Het mechanisme van Bitcoin heet 'Proof-of-Work'. Hierbij krijgen deelnemers ('miners') stemrecht proportioneel met de rekenkracht die ze inbrengen. En omdat rekenkracht energie kost, kan niemand zijn invloed faken. Er zijn meer consensusmechanismen, zoals proof-of-stake. Daarbij krijgen deelnemers ('validators') stemrecht proportioneel met het geldbedrag dat ze vastzetten. In een publiek decentraal systeem zoals Bitcoin of Ethereum kan iedereen deelnemer worden van het netwerk, en een volledige kopie van de blockchain bijhouden en zelf verifiëren dat alle regels netjes worden nageleefd. Ze hoeven daarvoor niet op een centrale partij zoals een overheid, bank of techbedrijf te vertrouwen.